İnsanlardan 100.000 kata kadar daha hassas koku alma duyusuna sahip köpeklerin bu eşsiz özellikleri kaçak mal aramadan kanserin teşhisine kadar pek çok alanda kullanılıyor. Şimdi de araştırmacılar corona virüsü salgınında virüsün teşhisi için deneylerini sürdürüyorlar.
Araştırmacılar, pandeminin başlarında köpeklerin Covid-19’a karşı mücadelede etkili ajanlar olup olamayacağını ilk kez keşfetmeye başlamış olsa da yalnızca son aylarda köpeklerin, kokladıklarında Covid’i tanıdıkları hipotezini doğrulamaya başlayan, hakem denetiminden geçen kesin araştırmalara başladı.
YÜZDE 82-94 ARASI DOĞRULUK ORANI
2021’in sonlarında Florida International Üniversitesi’ndeki bilim insanları, dört katılımcı yavrunun Covid-19 ile ilişkili biyobelirteçleri tanımlamada yüzde 97,5 doğruluk oranı gösterdiği bir çalışma yayınladı.
FIU’dan, koku tespiti konusunda uzmanlaşmış adli kimya alanında önde gelen bilim insanı Dr Ken Furton araştırmayla ilgili şunları söyledi: “Gördüğüm en yüksek yüzdelerden biri ve bu işi 25 yılı aşkın bir süredir her türlü dedektör köpeğiyle yapıyorum. Gerçekten dikkate değer bir oran.”
London School of Hygiene and Tropical Medicine’den yapılan bir başka araştırma da köpeklerin Covid-19’u yüzde 82-94 oranında teşhis edebildiğini, ancak son araştırmaların başarı oranlarını yüzde 95’e çıkardığını buldu.
Furton, köpeklerin kokuları genelleştirebildiğini, yani şu anda bilinen tüm Covid-19 varyantlarını tespit edebildiklerini belirtti.
OMICRON VARYANTI TEŞHİS ETME YÖNTEMİNİ DEĞİŞTİRDİ
Yine de Omicron varyantı, köpekleri pandemi öncesinde hastalıkları tanımlamaları için eğiten ve Ekim 2020’de Nascar ve Metallica da dahil olmak üzere müşterilerine Covid tespit hizmetleri sunmaya başlayan Ohio merkezli Bio-Detection K9 tarafından kullanılan arama protokollerini etkiledi.
Şirketin başkanı Jerry Johnson, “Omicron, enfeksiyonun biyolojisini diğer varyantlardan daha fazla değiştirdi” diye açıklıyor. Omicron’dan önce, Johnson’ın 14 köpekten oluşan ekibi, enfekte olduğunu düşündükleri kişilerin önünde oturarak kimlerin Covid olduğunu belirtiyorlardı. Ancak yeni varyant, virüsü vücuda ve tere bulaştıran akciğerlerde daha az ve bronşiyal tüp yoluyla daha fazla ifade edildiğinden, hastalığın teşhisi için köpeklere yıpranmış maskeler sunuluyor.
HENÜZ FDA ONAYLI DEĞİL
Köpekler henüz FDA onaylı bir teşhis aracı değil, bu nedenle birini enfekte olarak gösterirlerse, o kişinin yine de bunu doğrulamak için bir Covid-19 testi yapması gerekiyor. Bununla birlikte, bazı araştırmalar köpeklerin virüse PCR testlerinden daha duyarlı olabileceğini ve enfekte olmuş bireyleri bir testin tespit edebilmesi için yeterli viral yük almadan önce tanımladığını gösteriyor.